Meer ambtenaren vaker thuis: ‘hybride werken’

VLAARDINGEN – Je hoeft er als tandartsassistente of gevangenisbewaarder niet aan te denken maar als ambtenaar op het stadhuis weer wel. We hebben het over de mogelijkheid om thuis te werken en in Vlaardingen willen ze daar meer werk van maken. Deze maand behandelt de gemeenteraad een voorstel over het zogeheten ‘hybride werken’; da’s niet alleen maar op kantoor in combinatie met een deel thuis maar je werkplek wordt bepaald door meer factoren. ,,Je werkplek wordt mede bepaald door het type werk, het doel van de activiteit, de gewenste mate van interactie, de efficiëntie van communicatie en de persoonlijke voorkeuren van medewerkers en klanten’’, aldus een woordvoerder van de gemeente.

Een deel van de ambtenaren in Vlaardingen werkte al regelmatig thuis, maar in coronatijd werd dat vaak meer dan een dag. En nu proberen ze dat structureel te maken, als ‘moderne werkgever die aantrekkelijk wil zijn voor nieuw talent’. Daar hangt wel een prijskaartje aan vast van een paar ton per jaar, want je wilt je thuis- of elders- werkende medewerkers natuurlijk wel zo volledig mogelijk toerusten met een laptop en allerlei andere zaken om ook thuis verantwoord te kunnen werken volgens de ARBO regels.

Desgevraagd kregen we een aardige waslijst voorgeschoteld van allerlei artikelen en onderzoeken die vooral moesten illustreren hoeveel positiefs er zit aan ‘hybride werken’. En maar liefst 44% van de ambtenaren die reageerden op een uitgezette enquête was er ook positief over. Maar dat was misschien ook wel een kwestie van ‘roeien met de riemen die je hebt’ en ‘we maken er maar even het beste van’. Aan de hand van de uitslagen van de enquête kun je net zo hard redeneren dat nog niet de helft tevreden was, en een meerderheid daar wisselend over dacht.

Wie even verder kijkt dan de ‘juichverhalen’ kan ook uit weer andere onderzoeken halen dat een groot deel thuiswerken juist minder productief maakt. Vooral in beroepen waarbij interactie binnen teams belangrijk is, is dat eerder het geval. En dan het thuisfront met de partner of kinderen die afleiden. Of het niet loskomen van je werk omdat dat zo verweven is met privé. Daar vonden we onder meer dit  artikel over, dat weer verwijst naar andere bronnen.

Wat in ieder geval wel positief was, naast geen file en reistijd, was het minder worden van ongewenst gedrag of de druk van een leidinggevende. Maar gemist werden weer wel het contact met collega’s, andere afdelingen en het beter op de hoogte zijn van de ontwikkelingen in de organisatie. En al die zaken zijn vooral verbonden met het gezamenlijk fysiek vaker aanwezig zijn op een centrale plek. Voor de leidinggevende was het daarentegen weer lastig om een team, of leden ervan, aan te sturen. Want hoe doe je dat dan? Op output of inzet? En hoe bereikbaar ben je voor je collega’s, of meer nog voor de Vlaardingers die jou willen spreken? Die bereikbaarheid voor de ‘gewone burgers’ laat nogal te wensen over, zo horen we nog weleens.

Vanavond behandelde in ieder geval de raad het voorstel, ieder vanuit de eigen werkplek thuis en dat blijft behelpen. Dat voorstel werd geïntroduceerd door wethouder Jules Bijl, die het vooral leek op te dreunen vanaf de ‘autocue’, waarbij het enthousiasme nogal ontbrak. De raad op haar beurt was ook niet erg bevlogen of kritisch, want ‘we gaan immers alleen over het geld en niet over de invulling van de werkzaamheden’. En de verwachte effecten zullen ongetwijfeld positief zijn want anders zou u niet met dit stuk komen, zo sprak de in andere gevallen wel kritische Nol Kloosterman van het AOV. Wel vond de raad het ‘mooi’ dat vanuit een afstudeerproject de resultaten in de gaten werden gehouden. Maar wat was dan het uitgangspunt qua productiviteit of welke ‘nulmeting’ werd als ijkpunt gebruikt? Niets daarvan werd door de raad ingebracht.

Enkele jaren geleden werd er door de toenmalige gemeentesecretaris Anneke Knol, de baas van de ambtenaren, een ander project gestart: ‘Ramen en deuren open’. Daarbij moest er meer contact worden gezocht en gelegd met de buitenwereld, de burgers en maatschappelijke organisaties van Vlaardingen. Of dat geleid heeft tot (de) gewenste resultaten?  Dat hebben we nooit vernomen. Op 20 mei neemt de raad een besluit.