Categorieën

Service

Verhalen die we levend moeten houden

Verhalen die we levend moeten houden
Nieuws

Verhalen die we levend moeten houden

  • Cora Vlug
  • 08-03-2020
  • Nieuws
Verhalen die we levend moeten houden
VLAARDINGEN - Iedere zondag op Vlaardingen24: Vlaardingers in den Vreemde! Vlaardingers die de Haringstad achter zich hebben gelaten om elders in de wereld hun geluk te zoeken, geven bij toerbeurt een kijkje in de keuken van hun leven 'in den vreemde'. Lees de belevenissen van Wilma Hollander (Griekenland),Dick van der Pijl (Frankrijk), Marijke Persijn (België) en vandaag Cora Vlug (Verenigde Staten).

Het was Black History month, de maand Februari. Steeds sta je weer versteld wat er in dit land allemaal is gebeurd. Het is natuurlijk nog steeds niet ideaal, maar de verhalen van vroeger intrigeren me steeds weer. De jaren ‘60 zijn een goed voorbeeld van een zwarte bladzijde in de Amerikaanse geschiedenis “black and white”. Ook de Slavernij wordt natuurlijk in deze maand niet vergeten.

De Underground Railroad was een clandestien netwerk van smokkelroutes in de Verenigde Staten waarlangs ontsnapte slaven de Zuidelijke Staten van de Verenigde Staten konden ontvluchten en een veilig onderkomen zoeken in Noordelijke Staten van de USA en Canada. De Noordelijke Staten beschermden de gevluchte slaven en gaven hen een veilig onderkomen.

De term Underground Railroad, wat overigens niets met treinen of spoorwegen te maken heeft, werd voor het eerst gebruikt in het begin van 1830, maar was al actief in de laatste jaren van 18e eeuw. De huizen, kerken en bedrijven die een veilig onderdak voor de gevluchte slaven boden noemden men “stations”. De mensen die dit alles in het geheim organiseerde noemden men “stations meesters” of “conducteurs”. Zij waren het die ervoor zorgden dat de vluchtelingen van en naar de “stations” konden reizen. Deze tochten waren niet zonder gevaar. Vaak moest het in de donkere nacht gebeuren om zo weinig mogelijk kans te hebben om gezien te worden. Als je geluk had was er een kar of paard en wagen ter beschikking, maar het merendeel ging te voet. Door bossen en moerassen, 35 kilometer per nacht. Om de speurende bloedhonden hun spoor te laten verliezen werden er kanalen en beekjes gebruikt om door te lopen. Er stond een flinke prijs op de hoofden van de ontsnapte slaven. Voor een beetje goede slaaf betaalden de rijke Plantage eigenaren in het Zuiden toch zo’n $2.500. Een gigantisch bedrag voor die tijd, waar het gemiddelde jaarsalaris $250 was. Dus genoeg Bounty Hunters, die voor een flinke beloning deze vluchtelingen naar de rechtmatige eigenaar terug wilden brengen. Gevaar dreigde overal en om iemand te moeten vertrouwen die zei je te willen helpen was moeilijk. 

De Underground Railroad bestond uit onderduikadressen en andere faciliteiten die in het bezit waren van sympathisanten van de abolitionistische beweging (tegenstanders van de Slavernij). Zij opereerde zoals vele grootschalige verzetsbewegingen: met veel losse cellen die weinig wisten over andere cellen en eigenlijk alleen een paar van hun "buurcellen" kenden. Weggelopen slaven reisden van het ene tussenstation naar het andere en bereikten het Noorden in verschillende stappen. De voornaamste medewerkers van de Underground Railroad waren voormalige slaven, Quakers en Wesleyanen, die een religieuze afkeer hadden van slavernij.

De Underground Railroad was een bron van grote wrevel tussen het Noorden en Zuiden der Verenigde Staten. Veel noorderlingen sympathiseerden met diegenen die meehielpen weggelopen slaven in veiligheid te brengen. De zuiderlingen eisten jarenlang de invoering van ingrijpende wetten om het oppakken van weggelopen slaven verplicht te stellen. In 1850 nam het Congres dergelijke wetten aan. Met deze nieuwe wet konden weggelopen slaven niet langer in de Verenigde Staten blijven en vervielen alle Railroadroutes die niet naar Canada liepen.

De belangrijkste eindbestemming van weggelopen slaven op de Underground Railroad was het zuiden van de Canadese staat Ontario. Ongeveer 30.000 mensen vluchtten met succes naar Canada. Dit leidde tot een belangrijke bevolkingstoename in de Canadese koloniën en deze kolonisten vormden de basis voor de huidige zwarte bevolking van Ontario.

Tot aan 1850 zijn er meer dan 100.000 slaven ontsnapt dankzij “underground Railroad”. Velen daarvan hebben een bestaan opgebouwd in Pennsylvania, New Jersey en Ohio.  Na 1850 waren velen genoodzaakt om door te reizen naar Canada voor een veilig en vrij leven. De Underground Railroad hield op te bestaan na het uitbreken van de Amerikaanse Burgeroorlog  in 1861.

In deze periode was er ook een underground railroad netwerk actief in Bucks County, waar wij wonen.  Om een idee te krijgen hoe dit eruit gezien moet hebben en nog in ere gehouden wordt: https://youtu.be/fsIlBSKeyng   Ook is er een film gemaakt over dit onderwerp, genaamd The North Star.

Er zijn nog zo’n 15 huizen en kerken in Bucks County, waar de Underground Railroad actief is geweest.  Geheime ondergrondse gangen nog intact, waar deze bizarre tafrelen zich hebben afgespeeld. In het dorp waar we wonen is nog zo’n woonhuis. In 1830 werd dit huis bewoond door Samual Aaron. Pastoor van New Britain Baptist kerk.  Deze pastoor heeft heel wat slaven geholpen om naar hun vrijheid te vluchten. In New Hope (een dorp hier 15 minuten vandaan) was men ook actief. Wedgewood Inn, tussen de vele prachtige huizen aan de Delaware rivier. Dit huis heeft een indrukwekkende ondergronds tunnel netwerk, waardoor de slaven hun reis naar de vrijheid voortzetten. De tunnel komt uit bij het Delaware kanaal. Daar stond men klaar met roeibootjes om de vele kilometers naar het Noorden te peddelen over de machtige Delaware Rivier. U kunt nu luxe overnachten in de Wedgewood Inn. Een meer dan 200 jaar oude kerk in Bensalem is de oudste African American kerk en ook een oud Underground Railway Safe Station. Robert Purvis, een abolitionist (tegenstander van de slavernij) en één van de oprichters van de Amerikaanse Anti Slavernij Vereniging, roeide slaven over de Delaware rivier, vanuit Philadelphia tot aan de kerk en de boerderij in Bensalem. Robert Purvis heeft meer dan 9.000 slaven geholpen te ontsnappen. Dit maakt Robert tot één van de belangrijkste personen in Bucks County die zich inzetten tegen de slavernij. Purvis was ook een sleutelfiguur in een rechtzaak in Doylestown  (onze woonplaats en waar nog steeds het Bucks County Gerechtsgebouw is) van gevluchte slaaf Basil Dorsey. Dankzij de inzet van Robert Purvis kon Basil na z’n rechtszaak in 1830, de rechtbank verlaten als een vrij man. Een andere gevluchte slaaf uit Virginia vond hier z’n toevlucht. Hij vocht later voor de vrijheid in het Union Leger, waarna hij later bleef wonen in Bensalem. Hij is begraven naast de kerk. Zo’n 45 kilometer verderop is de stad Bristol. Aan de oever van de Delaware rivier staat het standbeeld van Harriët Tubman. Harriët, geboren in Maryland 1822 in een slavenfamilie. In 1849 ontsnapte ze naar Philadelphia, maar maakte 13 keer de tocht terug naar de plantage in Maryland om haar familieleden te bevrijden. De achterblijvende familie van een ontsnapte slaaf werd vaak zwaar gestraft. Dat was ook een rede waarom veel slaven ontsnapping niet aan durfden. Als je eenmaal de plantage ontvlucht was, was er geen weg terug. Dit predikte Harriët tegen al de vluchtelingen die zij hielp. Hoewel ze zelf 13 keer terug was gegaan, was ze in staat om een vluchteling te bedreigen met haar geweer wanneer hij er maar aan dacht om terug te gaan. Ze heeft voor zo’n 300 slaven de weg vrijgemaakt naar de vrijheid. In 1856 stond er een beloning op haar hoofd van $40.000.

In Bucks County wisten de omwonende meestal niet wie er actief waren in de Underground Railroad. Het was te gevaarlijk om dit openbaar te maken. En toch was het een grote organisatie. Natuurlijk weinig communicatiemiddelen in die tijd. Om berichten en waarschuwingen bekend te maken had men codes ontwikkeld. Verschillende gospel liederen hadden verschillende betekenissen. Werd er een bepaald lied door iemand gezongen tijdens het vegen van haar stoepje, dan wist men wat er aan de hand was. Ook de beroemde Pennsylvania quilts werden gebruikt als communicatiemateriaal. Verschillende patronen in de quilt hadden verschillende waarschuwingen. De quilt werd uit het raam gehangen om te luchten, of over een hek gedrapeerd. Aan de hand van het patroon van de quilt wisten de vluchtelingen en hun helpers of ze binnen moesten blijven of dat het juist veilig was om verder te gaan, of ze zich moesten verstoppen of vermommen of dat de kust veilig was.

En zo zijn er vast nog veel meer verhalen. Net als in Nederland we de verzetsverhalen kennen uit de Tweede Wereldoorlog. Nare, onbegrijpelijke, niet te bevatten verhalen die we levend moeten houden en door moeten vertellen. President Abraham Lincoln verklaarde alle slaven vrij in 1863. Pas eind 1865 werd dit ook Wettelijk vastgesteld in “The Thirteenth Amendment of the United States Constitution. 

Cora Vlug