Elke dag beter – maar dan wel elke dag de bewijzen!

REGIO – Zo lang over gedaan en dan nog maar de helft plus één… Dinsdag kreeg Zuid-Holland een nieuw college van Gedeputeerde Staten. Eindelijk hadden de VVD, het CDA en de Christenunie & SGP een akkoord bereikt met voldoende partijen om tot een college te komen dat berust op een nipte meerderheid in de Provinciale Staten: 28 van de 55 statenzetels.

Dat akkoord werd gesloten met de PvdA en GroenLinks, die in de periodes hiervoor tot de oppositie waren veroordeeld. De eerder in Zuid-Holland mee regerende partijen D66 en SP werden na acht jaar uit de coalitie gekukeld. Hoe gaat zoiets? De VVD, het CDA en CU & SGP raakten al tamelijk eensgezind toen ze na de statenverkiezingen van woensdag 20 maart met verkiezingswinnaar Forum voor Democratie in onderhandeling waren. Vooral vanwege bezwaren uit de invloedrijke landelijke top van VVD en CDA ketsten de provinciale onderhandelingen met Forum af. Daarmee was Forum uitgespeeld en dan ga je zoeken hoe je aan een andere meerderheid komt. Dan kies je die partijen die het meeste water in de wijn doen om alsjeblieft een plekje in het college van GS te krijgen of die de meeste briljante ideeën aandragen om zo’n plekje te verdienen.

In zekere zin is de uitkomst verrassend. In 2011 werd samenwerking met de SP verkozen boven samenwerking met de oude trouwe bondgenoot PvdA, die voordien vaak en lang met de VVD en het CDA een verbond vormde. Dat GroenLinks het won van D66, zal mede te maken hebben met de verwachtingen over de landelijke invloed van die partijen, maar zeker ook met de constructieve opstelling van Berend Potjer, die fractieleider van GroenLinks in Zuid-Holland is.  

Goed, het nieuwe college van GS zal bestaan uit zes partijen ofwel vijf fracties, want CU en SGP vormen al heel lang een gezamenlijke fractie. De VVD krijgt twee gedeputeerden: opnieuw Floor Vermeulen en Jeanette Baljeu. Zij worden verantwoordelijk voor verkeer en vervoer respectievelijk financiën. Het CDA wordt vertegenwoordigd door Adri Bom-Lemstra die innovatie en landbouw in haar portefeuille krijgt. De voormalige fractievoorzitter van de PvdA, Anne Koning, wordt gedeputeerde voor wonen, ruimtelijke ordening en sport. Voormalig statenlid Willy de Zoete, tegenwoordig gemeenteraadslid van Westland, wordt gedeputeerde voor economie en cultuur en erfgoed. Berend Potjer wordt namens GroenLinks gedeputeerde voor energie en natuur. Vier van de zes gedeputeerden zijn vrouw. Het nieuwe college heeft als voorzitter de Commissaris van de Koning, Jaap Smit.  

Enkele van de nieuwe gedeputeerden hebben al bewezen bekwame bestuurders te zijn en dat moet ook wel, want de nieuwe coalitie spreekt van een ambitieus akkoord. Alsof er geen dichtslibbend wegennet is, zegt de nieuwe coalitie te willen gaan voor optimale bereikbaarheid. En niet alleen de steden en dorpen moeten versterkt worden, maar ook de natuur in Zuid-Holland en het is een hele opgave om alles te willen versterken, terwijl de belangen zo kunnen botsen.  

Voor alle nieuwe plannen trekt de coalitie 160 miljoen euro uit en dat is 23 procent van de provinciale begroting, niet weinig als je kijkt naar alle vaste lasten van de provincie (die met name in het ambtenarenbestand en het onroerend goed zitten).  

"Zuid-Holland is de dichtstbevolkte provincie van Nederland met veel bedrijvigheid", zeiden de fractievoorzitters dinsdag bij de presentatie van het coalitieakkoord. Die bedrijvigheid vraagt voortdurend om ruimtelijke expansie en toch zegt de nieuwe coalitie te willen werken aan een goede balans tussen leefomgeving en economie." Het streven is beslist ambitieus. Maar of het haalbaar is? De coalitie neemt als motto: 'Elke dag beter’.  

Laten we dat even in gedachten houden. De nieuwe coalitie wil werken aan het sneller bouwen van betaalbare en energieneutrale woningen. En per regio worden afspraken gemaakt dat de inwoners kunnen kiezen of ze met de auto, de fiets of het openbaar vervoer willen reizen. Dat veronderstelt dat de tijd van het autootje pesten voorbij is en dat er meer infrastructuur komt, ook meer en betere fiets- en wandelpaden overigens. "Zuid-Hollanders krijgen meer ruimte voor ontspanning, zoals het bezoeken van erfgoed.” Landgoederen en trekvaarten worden interessante plekken voor de verbinding tussen stad en land.

En wie de komende vier jaar op een innovatieve manier aan de slag gaat voor een beter klimaat, heeft de provincie aan haar zijde. Schone energie: aardwarmte, restwarmte en waterstof. Haalbaar en betaalbaar “zodat iedereen mee kan doen”. Het nieuwe provinciebestuur gaat ook proberen de warmtepijp tussen Rotterdam en Leiden alsnog aangelegd te krijgen.

Er moeten meer innovatieve banen komen. De landbouw moet toekomstbestendig worden. De daling van de veenbodem in het Groene Hart en de steden moet worden tegengegaan. Op papier staat het er allemaal heel ambitieus. Elke dag beter…  

Begin september worden de nieuwe gedeputeerden geïnstalleerd. Als Zuid-Holland er vanaf dat moment elke dag beter op moet worden, dan horen daar de bewijzen bij. Met het gekozen motto verplicht de nieuwe coalitie zich om elke dag aan te geven wat er die dag beter op is geworden. En dat drieënhalf jaar lang, tot de statenverkiezingen van 2023.

Elke dag: wat is er vandaag beter geworden?

En natuurlijk zonder eventuele verslechteringen te verzwijgen.