Stadskraan krijgt Compliment

VLAARDINGEN - De Stichting Stadskraan Vlaardingen krijgt het Compliment voor het Monument van de provincie Zuid-Holland. Dat is een blijk van erkenning voor de wijze waarop de kraan in de afgelopen jaren 'op indrukwekkende wijze' is gerestaureerd en heropgericht.

"Het terugbrengen van dit monumentale icoon in het straatbeeld van de Vlaardingse haven maakt dat het tot ons toekomstige erfgoed gerekend kan worden", stelt de provincie in een motivatie. Belangrijk is voor de regionale overheid ook dat 'de restauratie op een duurzame manier gerealiseerd is'.

"Een stadskraan is een werktuig uit de 17e eeuw dat ten dienste stond van de visserij en de andere mogelijke gebruikers van waterwegen in de stad, zoals koopvaardijschepen en trekschuiten", zo legt Zuid-Holland uit. "De kraan werd gebruikt voor het inzetten en uithalen van de masten van de vissersschepen en voor het laden en lossen van lading. Vooral in de haringvisserij speelde de kraan een grote rol. Van 1625 tot 1936 hebben diverse stadskranen het havenbeeld van Vlaardingen gedomineerd." De meeste waren van hout. In 1908 werd de achtste en laatste functionele (ijzeren) kraan gemaakt. Deze werd in 1936 verwijderd. In 1994 werd een reconstructie gemaakt naar een ontwerp van een stadskraan uit de 19e eeuw. Deze bleek in 2013 door schimmel te zijn aangetast en werd gedemonteerd en opgeslagen.

In 2019 heeft de provincie € 134.000 aan subsidie verstrekt aan de Stichting Stadskraan Vlaardingen voor de restauratie, heroprichting en het verlichten van deze Stadskraan. De oude kraan is uiteengenomen, waarbij alle onderdelen zijn opgemeten, getekend en opnieuw berekend. De onderdelen van de hoofdconstructie zijn in staal (thermisch verzinkt) gemaakt en vervolgens met zes centimeter dik hout bekleed. De bouw is uitgevoerd door Molenmakerij Grinwis uit Stellendam. "Nu na de afronding van deze reconstructie is de stadskraan teruggeplaatst en klaar voor de toekomst. De stadskraan is een belangrijk onderdeel van de provinciale erfgoedlijn Trekvaarten. Binnen deze erfgoedlijn wordt het verhaal van de Intercity van de Gouden eeuw en de handel van Hollandse steden verteld en verder ontwikkeld."

De stadskraan staat op zijn oude locatie tegenover zeillogger Balder VL92, een nog varend monumentaal zeilschip uit 1912, dat in Vlaardingen is gebouwd. "Dit is gesitueerd vóór Museum Vlaardingen, een bruisend stadsmuseum waar historische en actuele en toekomstige ontwikkelingen van Vlaardingen centraal staan." De geschiedenis van de stadskraan heeft ook in het museum een plek gekregen. "De kraan, het zeilschip en het museum geven een belangrijke toeristische impuls aan het oude havengebied van Vlaardingen. Het geheel geeft een historisch beeld van hoe de kade van Vlaardingen er in de hoogtijdagen van de haringvisserij uit heeft gezien."
 
De stadskranen vormden een belangrijk aandeel van de handel en wandel in Vlaardingen. De Stichting Stadskraan Vlaardingen zal de Stadskraan blijven onderhouden en exploiteren. Er zijn ook informatieborden geplaatst en is een film ontwikkeld. Twee maal per maand zal er een demonstratie van de stadskraan plaatsvinden. Museum Vlaardingen organiseert dat samen met anderen, zoals de zeekadetten, het Service Team, het Albeda College en Lentiz. 

"Monumenten dragen bij aan de identiteit en kwaliteit van onze leefomgeving", zo stelt de provincie. Zuid- Holland houdt monumenten in stand door restauraties en herbestemming te stimuleren. Elke maand reikt de provincie een Compliment voor het Monument uit aan een eigenaar van een monument die een bijzondere inspanning heeft geleverd om het te restaureren en open te stellen voor een zo groot mogelijk publiek. "Zo kan iedereen ervan genieten, want erfgoed is van ons allemaal."