Boswachter Vlietlanden na ruim 40 jaar met pensioen
- Redactie
- 09-05-2022
- Nieuws
Guus van Oostwaard in een veld met echte koekoeksbloemen
Middenin een van de drukst bevolkte gebieden van Nederland - tussen Rotterdam, Delft en Den Haag - werkt boswachter Guus van Oostwaard aan het behoud van een uniek stuk natuur. Vertrouwd is dan ook het beeld van boswachter Guus op zijn werkboot, samen met vrijwilligers varend over de Vlietlanden naar de volgende klus. Je kunt het je bijna niet voorstellen, maar boswachter Guus heeft ruim vier decennia op de Vlietlanden gewerkt. Hij kent dit natuurgebied dan ook op zijn duimpje. ,,Hoewel ik hier vele jaren heb doorgebracht en de seizoenen na ruim 40 cycli goed ken, is het elk jaar weer een feest wanneer de bloemen beginnen te bloeien en de kleurrijke vlinders en zoemende bijen tevoorschijn komen. De natuur verveelt geen moment. Het werken in de natuur, dat ga ik wel missen hoor!''
Boswachtersdroom
De fascinatie voor natuur is Guus met de paplepel ingegoten. Al van kleins af aan wist hij dat hij boswachter wilde worden. In zijn jonge jaren was hij altijd buiten, in de natuur te vinden. Hij groeide op aan de rand van de polder. In de sloten viste hij naar waterkevers, kikkervisjes en stekelbaarsjes, die hij in een glazen pot van dichtbij kon bekijken. De boer hielp hij graag met het ophalen van de koeien in de wei. Met andere kinderen maakte hij vlotten en sprong hij slootje. Zijn moeder leerde hem bloemen drogen en een herbarium maken. Van zijn vader heeft hij het besef meegekregen dat een wereld zonder vogels een doodse wereld zou zijn. ,,Hij heeft mij naar de vogels leren kijken'', vertelt boswachter Guus. Ja, het is logisch waar die fascinatie voor de natuur bij Guus vandaan komt!Hulp op de Vlietlanden
Eind zeventiger-jaren kwam Guus – na een natuurstudie in Velp – terecht op de Vlietlanden. ,,Hier was een oude opzichter die bijna met pensioen ging. Als jonge knecht hielp ik hem zes maanden per jaar: tijdens het zware hooiwerk in de drukke zomermaanden.'' Dat gebeurde met een houten hooihark, de rijf. Hooi werd bij elkaar geharkt en in de brand gestoken. ,,Dat was toen nog toegestaan. Ook was er toentertijd veel meer riet op de Vlietlanden, dat werd eeuwenlang gebruikt als dakbedekking. Er waren ook nog twee hooiboeren actief op de Vlietlanden. Hen hielp ik ook, dit hooi werd opgehaald en als wintervoer voor de koeien gebruikt.''Niet meer veranderd sinds de Middeleeuwen
Voor wie de Vlietlanden niet zo goed kent als boswachter Guus: het is hier niet meer veranderd sinds de Middeleeuwen. ,,Het gebied is nooit ingepolderd en is zo een van de weinige overgebleven dotterbloemhooilandvegetaties op vlietveen ter wereld. Vlietveen is een bijzondere originele vorm van laagveen, nooit vergraven, ingepolderd of anderszins veranderd. Hierdoor ligt het ook 2 meter hoger dan omliggende polders en bestaat uit uitgestrekte, stille rietlanden en natte graslanden.'' Bijzondere natuur middenin de Randstad.De hooilandjes van de Vlietlanden zijn alleen over het water te bereiken en ook al het werk ging dus... over het water! ,,We verplaatsen ons per boot. De oude opzichter leerde mij alles over de boten en het materiaal. Ik kon steeds meer alleen doen, tot het moment kwam dat de opzichter op de luchtfoto aanwees welk perceel ik moest maaien. Met de zeis en eenassige maaimachine ging ik dan op pad”, blikt boswachter Guus terug op zijn beginjaren.
'Ik wil de horizon zien'
Inmiddels naderde het pensioen van de opzichter van de Vlietlanden. ,,Ik wilde natuurbeschermer en boswachter worden. Uiteindelijk ben ik dan niet gaan werken in het bos, maar in een moerasgebied. Overigens heb ik wel in bossen gewerkt, maar dat vond ik veel te benauwd. Ik wil de horizon zien!'' Op de Vlietlanden heeft boswachter Guus zich sterk gemaakt voor het behoud en de bescherming van het gebied. ,,We hebben aan oeverbescherming gedaan en zo het grootste probleem – de afkalving – weten te stoppen. Het maaien en hooien heeft gezorgd voor een enorme bloemenrijkdom op de hooilandjes. Helaas heb ik wel meegemaakt dat de vogels en insecten enorm achteruit zijn gegaan. Dit is een landelijk en zelfs wereldwijd probleem en ook iets waar ik mij grote zorgen over maak.''Om mensen te betrekken bij zijn werk en het belang van de bescherming van de natuur kenbaar te maken, heeft boswachter Guus naast het dagelijkse beheerwerk ook veel excursies gegeven. Vooral in het voorjaar, wanneer de hooilandjes roze, wit en geel kleuren van de echte koekoeksbloem, veenpluis en dotterbloemen. ,,Ik heb de mensen de schoonheid van de natuur laten beleven en ervaren. Zo ontstaat er meer draagvlak en steun voor de natuur. En dat is zo belangrijk! Zeker met het oog op de achteruitgang van de biodiversiteit!''
