Verff Verhoeff sluit chemieolympiade eervol af

VLAARDINGEN - Verff Verhoeff heeft de 55e Internationale Chemieolympiade (IChO) afgesloten met een eervolle vermelding. De zeventienjarige leerling van het Lentiz Groen van Prinstererlyceum in Vlaardingen moest daartoe onder meer vragen beantwoorden over moleculaire beeldvorming, een moderne techniek die gebruikt wordt in de medische diagnostiek.

De olympiade gehouden Eidgenössische Technische Hochschule (ETH) Zürich van 16 tot en met 25 juli, werd gewonnen door Weijie Mao uit China. Nummer twee werd Haozhe Sun eveneens uit China. Guus Bukkems uit Helmond van het Carolus Borromeus College won een bronzen medaille. Jesse van der Waal van het Stanislascollege Westplantsoen in Delft en Kjeld Zwitserloot, van het Gymnasium Beekvliet in Sint-Michielsgestel kregen eveneens een eervolle vermelding.

In de door Aziatische landen gedomineerde Olympiade heeft het Nederlandse team zeker niet onverdienstelijk gescoord, met drie eervolle vermeldingen en een bronzen medaille, zo stelt de Nationale Onderwijsgids. Zo verwoordde Kjeld Zwitserloot, als vierdeklasser met 16 jaar een van de jongste internationale deelnemers, hoe hij de Olympiade heeft beleefd: “Voor mij was de IChO een geweldige ervaring. De wedstrijd was chemisch gezien ontzettend pittig, maar de opdrachten waren ontiegelijk interessant. Het ontdekken van nieuwe scheikunde, maar vooral het ontmoeten van zoveel nieuwe mensen, voornamelijk leeftijdsgenoten, zorgden voor een goede tijd in Zwitserland.”

De leerlingen die Nederland vertegenwoordigden werden geselecteerd tijdens de 44e Nationale Scheikundeolympiadeweek, eerder dit jaar aan de Universiteit Leiden. Die werden gewonnen door Verhoeff (zie dit artikel). Aan de NSO-voorrondes deden zo’n drieduizend scholieren mee. Aan de finale namen twintig leerlingen deel. Aan de finale in Zürich deden 89 landen mee met 348 zeer getalenteerde middelbare scholieren. Bijzonder was dat dit jaar alle leerlingen gelijktijdig de practicumtoets van vijf klokuren in hoogwaardige wetenschappelijke laboratoria konden doen, voorzien van splinternieuw instrumentarium voor iedereen. Het thema van deze olympiade was 'Let’s Find Solutions Together'.

De IChO bestaat uit een praktisch en een theoretisch gedeelte van elk vijf uur. Mijnbouw speelt een belangrijke rol in Zwitserland. Om ijzer en staal efficiënt te produceren is kennis van de samenstelling van het ijzererts essentieel. De leerlingen onderzochten, met de door Prof. Gerold Schwarzenbach van de ETH ontwikkelde titratiemethode, de samenstelling van verschillende ertsen. Verder maakten ze van een organische geurstof met behulp van bleekmiddel, dat zich gedraagt als een kameleonachtig reagens, meerdere andere stoffen door alleen de temperatuur en zuurgraad te variëren. Tot slot kregen de leerlingen de opdracht om uit te zoeken welke combinaties van positieve en negatieve ionen zaten in zes verschillende zoutoplossingen.

De theorietoets ging onder meer over moleculaire beeldvorming. Verder bekeken de leerlingen de elektrochemische omzetting van het broeikasgas koolstofdioxide met hernieuwbare energie tot platformchemicaliën, die de basis vormen voor duurzame producten. Ook werden berekeningen uitgevoerd aan kunstmatige fotosynthese waarbij met behulp van zonne-energie waterstof gemaakt wordt, dat als brandstof gebruikt kan worden. Ook de productie van Pasireotide werd onder de loep genomen, een geneesmiddel dat gebruikt wordt voor de behandeling van de ziekte van Cushing en ontwikkeld is door het Zwitserse farmaceutische bedrijf Novaris. Een onderdeel ging over de productie van methanol uit methaan, dat in grote hoeveelheid voorkomt in natuurlijk aardgas, met behulp van zeolieten met daarin koperionen als katalysator. Methanol is een belangrijke grondstof in de chemische industrie.